Galileo

Welke woorden gebruik je?

Je weet wat je wil zeggen en in welke volgorde, maar hoe zeg je het dan? Het is niet evident om de juiste woorden te kiezen, zeker niet als wetenschapper. Je balanceert tussen de correcte terminologie en verstaanbare woordenschat.

Door onze wetenschappelijke opleiding zijn we in contact gekomen met een rijke woordenschat, maar dat heeft ook zijn nadelen. Presentaties zijn vaak doorspekt met moeilijke woorden, die niet altijd vaktermen zijn.

Lorentzkracht is Lorentzkracht en osmose is osmose. Maar we laten onze resultaten niet “convergeren” of “interageren”. We brengen ze samen of vergelijken ze.

De inhoud van je presentatie is vaak al moeilijk en technisch genoeg, dan is het niet nodig om er nog wat extra lettergrepen bovenop te gooien. Wie het gemakkelijk kan uitleggen lijkt slimmer dan wie het enkel moeilijk kan afratelen.

no

Het model toegepast op dit oxidatieproces kent natuurlijk zijn begrenzingen en limitaties. De anomalie tussen de gesimuleerde en de geobserveerde waarden is het rechtstreeks gevolg van het feit dat we de integrale pathway nog niet doorgronden. Verder is natuurlijk de accumulatie van meetfouten van belang bij de interpretatie van de geobserveerde waarden.

yes

Passen we dit model toe op deze oxidatie, dan zien we een verschil tussen de gesimuleerde en de gemeten waarden. Dat is niet zo raar als je bedenkt dat we het mechanisme van deze reactie nog niet helemaal begrijpen. Daarnaast zijn er natuurlijk ook de experimentele meetfouten.

We schrijven meer dan we spreken. Maar door al dat schrijven zijn we beginnen spreken zoals we schrijven en dat klinkt heel vaak geforceerd. Een jury wil je horen spreken omdat ze je onderzoek graag mondeling toegelicht horen. Maar als je dan spreekt zoals een thesis of rapport, dan heeft een mondelinge verdediging of presentatie weinig meerwaarde.

Gebruik dus geen al te formele of oubollige woorden. Laat woorden zoals doch, echter, eenzelfde, inzake en mits achterwege. Ontwijk ook hele lange zinnen doorspekt met bijzinnen of voltooid-deelwoord-constructies die al te zwaar en stug klinken.

no

Aan de hand van het desbetreffend CFD-model toegepast op dit waterbekken kunnen we vaststellen dat erosie voornamelijk zal plaatsgrijpen halverwege ter hoogte van zone A. Echter, in zone C noch zone D zien we sedimentvorming.

yes

Volgens dit CFD-model zal vooral het midden van zone A eroderen, al zien we geen sedimentvorming in zone C of zone D.

Het publiek staat centraal
Waarom zijn wetenschappelijke presentaties vaak zo moeilijk? Zeker als het over iets gaat dat buiten je eigen veld ligt, moet je al snel veel inspanningen leveren om de spreker te kunnen begrijpen. Als toeschouwer geef je dan jezelf de schuld omdat je niet slim bent genoeg om de spekende genialiteit te volgen. Dat is de omgekeerde wereld. Het is de taak van de spreker om verstaanbaar en duidelijk te zijn. 

Heel vaak wil je als spreker iets duidelijk maken en heb je daar een moeilijk concept of ingewikkelde theorie voor nodig. Dus je benoemt het concept en legt het uit. Met een beetje geluk verzin je daarna ook nog een duidelijk voorbeeld.

Het grootste deel van het publiek heeft het pas begrepen na het voorbeeld. Begin met het voorbeeld, licht dat toe en benoem pas daarna het concept. Doe dat niet en je publiek moet van de ene complexe term naar de andere springen. Ze begrijpen er niets meer van of geven het op en stoppen met luisteren. Als er geen voor de hand liggend voorbeeld te vinden is, kan je dat natuurlijk weglaten.

no

DNA supercoiling is het fenomeen waarbij een DNA-molecule meer of minder is opgewonden relatief tegenover de natieve, gerelaxeerde B-helix. Je kan dit het best vergelijken met een rubberen rekkertje dat op zichzelf terugplooit als je het heel hard opwindt.

yes

Heb je ooit een rubberen rekkertje zo hard opgewonden dat het terugplooit op zichzelf? Een DNA-streng doet net hetzelfde; dat noemen we supercoiling.

Iets goed uitleggen wil niet alleen zeggen dat je simpele woorden moet gebruiken, maar dat die woorden ook beeldend zijn. Atomen interageren niet, maar botsen.

Zo een vergelijking noemen we een metafoor. Je maakt je theorieën en concepten visueel. Dat is niet alleen gemakkelijker om te begrijpen, het wordt ook beter verwerkt en onthouden.

Elektriciteit wordt bijvoorbeeld vaak uitgelegd aan de hand van water. Spanning is hoogteverschil. Stroomsterkte is het debiet en de weerstand is het aantal stenen dat op de bodem van de rivier ligt. Dit maakt elektriciteit een pak gemakkelijker om te verstaan.

no

Penicillinase vertoont een grote affiniteit met de β-lactamgroep van penicilline en breekt de amidebinding. Het acyclische penicilline inhibeert daardoor niet langer de peptidoglycaansynthese.

yes

Penicillinase herkent de vierring van penicilline en knipt die open. Het opengeknipte penicilline wordt op zijn beurt niet langer herkend door DD-transpeptidase, en slaagt er zo niet langer in de peptidoglycaansynthese te verstoren.

Overdrijf niet
Ga niet te ver met metaforen en beelden. Gebruik beelden of vergelijkingen die simpeler zijn dan wat je probeert uit te leggen. Probeer ook niet halsstarrig vast te houden aan een bepaalde metafoor om alles uit te leggen.

Scroll naar top